1190 Anderlecht
België
Het geplooide gebouw in de Grondelstraat werd in 1976 gebouwd door de Anderlechtse Haard en biedt onderdak aan 378 gezinnen over een lengte van 95 meter. Het Grondels-project moest deel uitmaken van een modernistisch ensemble. Het BBP-ontwerp Grondels, opgesteld tussen 1968 en 1971, had als doel de ontwikkelingen rond het Albertplein te verbinden met de nieuwe gebouwen langs het kanaal in een radicale herontwikkeling van de arbeiders- en industriële wijk van Kuregem, maar werd gedeeltelijk opgegeven na de eerste oliecrisis. Met zijn 18 verdiepingen creëert dit "grote vrijstaande complex" een duidelijke breuk in het stadsweefsel.
Bij de opening was het Grondels-gebouw de trots van de bewoners, maar ondertussen lijdt het onder het wijdverbreide stigma dat aan woonblokken kleeft. De bijzondere vorm kan echter aanleiding geven tot een radicale verandering van dat beeld, omdat de plooi van Grondels, in tegenstelling tot andere gebouwen, niet reageert op de bestaande omgeving, maar zich onderwerpt aan het landschap door de oude bedding van de Zenne te volgen.
De renovatie van de gebouwschil, die werd versneld door de verslechtering van de oude balkons, was een kans om ruimere doorlopende terrassen te creëren waar bewoners weer kunnen genieten van een adembenemend uitzicht. De technische oplossingen werden ontworpen om eenvoudig en snel van buitenaf te worden uitgevoerd, terwijl de overlast voor de huurders die tijdens de werken aanwezig waren, beperkt bleef. De montage van prefab betonelementen, die zelfs dienst kunnen doen als permanente steiger, lost een aantal technische problemen in één keer op.
De balkons aan de gevel markeren een vernieuwde identiteit, waarvan de radicaliteit in overeenstemming is met het moderne ontwerp dat tevens de schaalverschillen corrigeert. De balkons plooiend van het naakte buitenvlak naar het naakte binnenvlak van de kolommen zijn zo verweven dat het een ritmisch spel van schaduwen oplevert. Bij elke hogere verdieping wordt de betonnen borstwering dikker om de bewoners te beschermen tegen het gevoel van de leegte, en de plooien strekken zich uit tot de hoofdplooi van het gebouw. Deze dubbele progressie verankert het gebouw in zijn omgeving en markeert de Brusselse skyline met de symbolische aanwezigheid van de rivier de Zenne in een majestueuze plooi.